Strona główna » Chwytaki w maszynach leśnych

Chwytaki w maszynach leśnych

Chwytaki uniwersalne, do biomasy, przemysłowe, budowlane, przeznaczone do prac w miejscach dużej koncentracji surowca drzewnego czy też z ramionami kształtowymi – jak są zbudowane i czym się różnią – odpowiedzi szukajcie w artykule.

Najpierw kilka informacji podstawowych. Po pierwsze: do czego służą chwytaki w maszynach leśnych? Wykorzystywane są do przemieszczania, sortowania, załadunku i rozładunku drewna w różnej postaci: długiego (dłużyc i całych drzew), średniego i krótkiego (wałków, kłód, wyrzynków), drobnicy leśnej (tyczki i żerdzie), a także pozostałości zrębowych.
Po drugie: gdzie stosuje się chwytaki? Mogą być montowane na żurawiach hydraulicznych, wysięgnikach, ładowaczach lub stanowić wyposażenie specjalistycznych ciągników leśnych (forwarder, klembank, skider), ciągników uniwersalnych dostosowanych do pracy w lesie, bądź przyczep samozaładowczych.
I po trecie wreszcie: do czego służą? Zadaniem chwytaków jest uchwycenie drewna, utrzymanie go podczas transportu oraz uwolnienie w docelowym miejscu. W trakcie przemieszczania ładunek może obracać się – zazwyczaj w płaszczyźnie poziomej, choć niekiedy również i w pionowej.

Budowa chwytaka
Podstawowe elementy chwytaka to płyta mocująca zawiesie, bądź zawiesie pozwalające na zamocowanie go do urządzenia wysięgnikowego (żurawia, wysięgnika, ładowacza), poprzez zawieszenie na luźnym sworzniu lub obrotnicy (rotatorze).
Siłownik umożliwia otwieranie i zamykanie się obu ramion jednocześnie poprzez zastosowanie dodatkowego łącznika. W innym wariancie siłowniki hydrauliczne (zazwyczaj dwa) sterują otwieraniem i zamykaniem ramion chwytaka dwustronnego działania.
Ramiona (dźwignie) chwytaka – pojedyncze, podwójne lub wielokrotne – mogą być wzmocnione usztywniającą je poprzeczką. Rozwiązań konstrukcyjnych jest bardzo dużo – różnice wynikają z różnych zastosowań chwytaków, wielkości i rodzaju podnoszonego ładunku czy sposobu zawieszania na urządzeniu dźwignicowym.

Parametry techniczne i eksploatacyjne
…określają możliwość zastosowania chwytaka do określonego rodzaju prac, niezależnie od jego konstrukcji.
Do podstawowych parametrów technicznych należą: powierzchnia pracy (powierzchnia robocza), mierzona przy zetknięciu się ramion (dźwigni) – [m²], rozwarcie przy pełnym otwarciu ramion – [mm], wysokość od osi sworznia przy pełnym otwarciu – [mm], szerokość ramion – [mm], masa chwytaka (bez obrotnicy, przewodów hydraulicznych i oleju hydraulicznego) – [kg], ew. wysokość od osi sworznia przy zetknięciu się ramion – [mm], wysokość od osi sworznia przy pełnym zamknięciu – [mm], długość przy pełnym zamknięciu [mm], wysokość od osi obrotu ramion przy zetknięciu się ramion – [mm] i minimalna średnica ładunku – [mm].
Parametry eksploatacyjne to przede wszystkim maksymalne ciśnienie robocze – [MPa], siła zacisku ramion – [kN], średni czas otwarcia przy przepływie równym 70 l/min – [s], średni czas zamknięcia przy przepływie równym 70 l/min – [s] i maksymalny udźwig – [kg].

Wymogi bezpieczeństwa
By praca chwytakiem była bezpieczna – niezależnie od jego konstrukcji, wielkości, czy przeznaczenia – konieczne jest przede wszystkim pełne zamknięcie ramion podczas przemieszczania ładunku. Zapewniają to cztery rozwiązania techniczne.
W przypadku, gdy ramiona chwytaka są symetryczne i stykają się krawędziami, w układzie hydraulicznym chwytaka zainstalowane są specjalne zawory (zamki hydrauliczne), zapobiegające samoczynnemu otwieraniu się ramion przy obciążeniu ładunkiem.
Innym rozwiązaniem jest zastosowanie na końcu jednego z ramion dodatkowej płytki zachodzącej wewnętrznie na końcówkę drugiego.
W innych przypadkach, gdy ramiona mają zachodzić na siebie – albo są niesymetryczne – jedno z nich ma mniejszy promień wygięcia końcówki, bądź jedno z nich ma nieznacznie mniejszą długość, co pozwala na zachodzenie na siebie końcówek podwójnych ramion połączonych poprzeczką, albo są to trzy ramiona (jedno podwójne niepołączone poprzeczką, a drugie pojedyncze), co umożliwia całkowite złożenie ramion chwytaka.
Jeśli jednak ramiona mają zachodzić na siebie i są symetryczne, to punkt obrotu jednego z nich jest niesymetrycznie ustawiony względem drugiego.