Ścigani za śmieci

Wyższe kary za przestępstwa środowiskowe mają skutecznie zniechęcić sprawców zaśmiecania lasów. 

22 lipca ub.r. uchwalona została ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania przestępczości środowiskowej. Wprowadza szereg nowych pojęć, a zwłaszcza wyższe kary za szkody wyrządzone przyrodzie.

Akt prawny przeszedł długą drogę  – o zaostrzeniu przepisów mówił jeszcze Michał Woś w 2020 r., wówczas minister środowiska. Było to konsekwencją narastającego wówczas problemu z m.in. wyrzucaniem do lasów różnych odpadów, głównie niebezpiecznych.

Przepisy weszły w życie 1 września i wprowadziły zmiany nie tylko w ustawach związanych z ochroną środowiska, ale też w Kodeksie Wykroczeń i Kodeksie Karnym.

Narastający problem
Od dawna mówiono, że sankcje karne za przestępstwa przeciwko środowisku były niewystarczające, a wręcz niewspółmiernie małe w porównaniu do szkody. Konsekwencje czynów zabronionych wydawały się jeszcze bardziej błahe w porównaniu do kosztów usuwania szkód środowiskowych. Tymczasem statystyki pokazywały, że liczba przestępstw przeciwko środowisku w ostatnich latach utrzymywała się na stałym poziomie, albo nawet rosła. Jeśli bowiem w 2018 r. w Polsce stwierdzono ok. 5 tys. dzikich wysypisk śmieci, tak dwa lata później było już ich ponad 9 tys.
Warto pamiętać, że konsekwencją przestępstwa środowiskowego jest potencjalne zagrożenie nie tylko dla środowiska i zamieszkujących je organizmów, ale też dla ludzi. Wymienić tu można np. skażenie wód gruntowych, powietrza itd. Szkodliwość społeczna takich czynów jest więc istotna, ale dotychczasowe kary były do niej niewspółmierne.
Warto też pamiętać, że państwo powinno zapewniać bezpieczeństwo ekologiczne obywatelom obecnym, jak i przyszłym. By wywiązać się z tego obowiązku niezbędne są odpowiednie instrumenty prawne. Przestępstwa przeciwko środowisku należy wykrywać i karać, a najlepiej im zapobiegać poprzez odstraszanie, czyli wysokie kary.
W związku z powyższym wprowadzone zostały zmiany w następujących aktach prawnych:
•    Kodeks karny,
•    Kodeks wykroczeń,
•    Ustawa o ochronie przyrody,
•    Ustawa o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi,
•    Ustawa o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary,
•    Ustawa o Inspekcji Ochrony Środowiska.

Surowsze kary za przestępstwa
Dotychczas po skazaniu za przestępstwo przeciwko środowisku sąd mógł orzec wobec sprawcy nawiązkę do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Po zmianie przepisów jest to już obligatoryjne w przypadku przestępstwa umyślnego, a fakultatywne w przypadku skazanych za przestępstwo nieumyślne. Nawiązka ta może wynosić od 10 tys. do 10 mln zł.

Zaostrzono też karę dla osoby, która powoduje zniszczenia w świecie roślinnym lub zwierzęcym w znacznych rozmiarach. Dotychczas groziło za to od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności. Obecnie kara wynosi od 6 miesięcy do 8 lat pozbawienia wolności.

Ponadto, kto na terenie objętym ochroną niszczy lub uszkadza roślinność, grzyby, zwierzęta lub ich siedliska i powoduje przy tym istotną szkodę podlega karze grzywny, ograniczenia wolności bądź pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. Wcześniej za to samo przestępstwo groziło maksymalnie 2 lata pozbawienia wolności.

(...)

To jedynie fragment tekstu. Chcesz czytać całe teksty?  Zamów prenumeratę "Nowej Gazety Leśnej"!

WIĘCEJ