Śmierć przy wciągarce

Drwal ścinał dojrzałą sosnę. Pomagał mu zrywkarz za pomocą liny i wciągarki. Przy obaleniu złamało się jeszcze jedno drzewo. Skutek był tragiczny.

25 listopada 2024 r., poniedziałek, Leśnictwo Jezioro, Nadleśnictwo Narol, RDLP w Krośnie. Podwykonawca zula wykonywał trzebież późną negatywną.

Wydzielenie, w którym pracował zul, mieściło się we wsi Ruda Różaniecka, pomiędzy Lubaczowem a Tomaszowem Lubelskim. Miało powierzchnię 10,5 ha. 70 proc. obszaru stanowiła 118-letnia sosna. Był to tzw. drzewostan nasienny wyłączony od wyrębu. Tego typu obszary wybiera się aby trwale zachować wartościowe cechy konkretnych ekotypów drzew. Drzewostany nasienne, jak sama nazwa wskazuje, służą jako źródło wysokiej jakości nasion.

Wykonywana była trzebież późna negatywna. Ten typ pracy różni się od trzebieży pozytywnej sposobem doboru drzew do wycinki. W selekcji pozytywnej wyszukuje się na powierzchni najlepsze drzewa pod kątem ich dalszego wzrostu. Dla ich jak największej ochrony usuwa się drzewa przeszkadzające w tym wzroście. W selekcji negatywnej natomiast jest tak duży procent jakościowo dobrych drzew, że usuwa się jedynie te osobniki, które są wadliwe lub chore.
Pracę w poniedziałek wykonywał podwykonawca zula. Była to firma handlowo-usługowa. Jej szefem był 27-letni zrywkarz, obsługujący ciągnik leśny z podczepioną wciągarką. Asystował mu rodzony brat obsługujący pilarkę, który zajmował się ścinką i okrzesywaniem drzew.
Obie osoby nie zostały zgłoszone w nadleśnictwie do prac przy pozyskaniu i zrywce drewna. Pilarz w dniu wypadku posiadał pełne wyposażenie i ubranie spełniające zasady bhp. Do tego używał sprawnych technicznie narzędzi: klinów i siekiery. Zrywkarz natomiast nie posiadał ani kamizelki ostrzegawczej ani kasku.

Sosna smołowa
Była godzina 10.30. Drwal przymierzał się do ścinki kolejnego drzewa. Była to sosna smołowa – gatunek rzadko u nas występujący, pochodzący z Ameryki Północnej. Drzewo to sadzone jest głównie w parkach, rzadziej w lasach. Jest bardziej rozłożyste niż sosna zwyczajna. Ten egzemplarz był wysoki na 31 metrów, a szerokość pnia w miejscu cięcia wynosiła 95 na 75 cm.

Sosna ta miała owocniki huby na wysokości od 2 do 4 metrów oraz zgniliznę twardą na północnej części pnia. Była lekko pochylona w kierunku południowym. Drwal wraz ze zrywkarzem podjęli decyzję, żeby obalić ją w kierunku północnym ze względu na występującą zgniliznę. Pomocą w tym celu miał stać się łańcuch połączony z wciągarką ciągnika zrywkowego.

Mężczyźni zamontowali łańcuch na sośnie na wysokości 1,6 metra. Zrywkarz udał się do ciągnika i wstępnie naciągnął łańcuch, aby można było przystąpić do ścinki. Jego maszyna znajdowała się w odległości 40 metrów od pnia, stała prawie w tym samym kierunku co kierunek obalania sosny – dokładnie pod kątem 20 stopni. Taka odległość i taki kąt jest niedopuszczalny wg instrukcji bhp. Powinna być albo dalej o co najmniej dwukrotność wysokości ścinanego drzewa, albo powinno się użyć bloczków kierunkowych po to, by nie ciągnąć drzewa na siebie.

Średnica w miejscu cięcia przekraczała dwukrotność długości użytecznej pilarki. Drwal wykonał prawidłowe podcięcie. Następnie użył cięcia sztyletowego sercowego od strony podcięcia, skracając od środka zawiasę. Było ono zbyt szerokie, ucięło bowiem około 2/5 szerokości zawiasy. Potem kolejno z obu stron mężczyzna wykonał cięcia ścinające, zabezpieczając je klinami. Na koniec z obu stron skrócił zawiasę o kilka centymetrów. Po pobiciu klinów drzewo ostatecznie ruszyło, niemal po ustalonym kierunku obalania.

Odchylenie upadku mogło wynieść kilka stopni w prawo. To wystarczyło do tragedii. Zrywkarz w momencie upadku drzewa znajdował się przy wciągarce. Sosna upadając zahaczyła o rosnące 16 metrów dalej drzewo, łamiąc je tuż przy ziemi! Oba drzewa poleciały w tym samym kierunku, w stronę zrywkarza! Wierzchołek ułamanego drzewa spadł tuż obok ciągnika! Trafił stojącego tam 27-latka prosto w głowę! Mężczyzna padł nieprzytomny na ziemię i zalał się krwią!

(...)

To jedynie fragment tekstu. Chcesz czytać całe teksty?  Zamów prenumeratę "Nowej Gazety Leśnej"!

WIĘCEJ