Kontrole w zulach

Kontrole wykonywania umów na usługi leśne mają wyeliminować z rynku nieprofesjonalne zule. Mają pozostać ci lepiej zorganizowani, ale także drożsi.

W marcu Dyrektor Generalny Lasów Państwowych wydał zarządzenie w sprawie kontroli wykonywania umów na usługi leśne.

Pierwsza myśl, która przychodzi mi do głowy jest taka, że w zasadzie tego typu regulacje muszą wywołać pewne zdziwienie.

Wydawać by się mogło, że każdemu zamawiającemu (pamiętajmy, są to odrębnie wszystkie nadleśnictwa) powinno zależeć na prawidłowym wykonywaniu umów i że nie trzeba ich do tego mobilizować. Jak się okazuje, nic bardziej mylnego. 

Kontrole na profesjonalizację
Po wielu latach od sprywatyzowania usług leśnych konieczny był przymus z centrali w Warszawie, aby kwestia weryfikacji kontraktów została wprowadzona powszechnie w życie.

Dziwnie to świadczy o determinacji zamawiających w kwestii pilnowania standardów usług leśnych. Żeby było jasne, nie jestem przeciwnikiem wprowadzonych kontroli, jest dokładnie odwrotnie i to z dwóch, zasadniczych powodów. 

Pierwszy powód jest taki, że obowiązujące prawo przetargowe oraz formułowane na jego podstawie warunki udziału w postępowaniach, nie są w stanie stworzyć zdrowej konkurencji, motywującej zakłady usług leśnych do ciągłej profesjonalizacji.

Stwierdzaliśmy to już wielokrotnie na tutejszych łamach. Uczciwi i ambitni przedsiębiorcy muszą zatem szukać pomocy i prawnego pocieszenia gdzie indziej, a znajdą je paradoksalnie właśnie w treści standardowych umów, pod warunkiem, że będą właściwe realizowane. 

I tutaj przechodzę do drugiego powodu, dla którego regularne kontrole w całości popieram. Otóż umowy, o czym pisałem już w Gazecie Leśnej, sukcesywnie pęcznieją, obrastają w regulacje, zobowiązania, skomplikowane zapisy i grube załączniki.

Trzeba zatem w nich szukać remedium na nie do końca zdrową rywalizację usługodawców. Liczne klauzule i obostrzenia, w szczególności w zakresie kwestii związanych z przestrzeganiem różnych przepisów prawnych i norm wewnętrznych LP (pracowniczych, bhp, technicznych itp.) powinny być stanowczo, choć ze zdrowym rozsądkiem, egzekwowane. 

W ten sposób doprowadzilibyśmy do wypadnięcia z rynku podmiotów niedostatecznie profesjonalnych, a pozostaliby ci lepiej zorganizowani, ale także drożsi. Taka jest, o ile mi wiadomo, geneza powstania zarządzenia i starań przedsiębiorców leśnych o jego wydanie.

Dla jasności chcę dodać, że nie budzi ono moich wątpliwości co do zgodności z prawem. Działa tutaj prosta, jak drut zasada: dwie strony umawiają się na współpracę opartą o zbiór zapisów, do których musi się dostosować przede wszystkim wykonawca.

W efekcie, druga strona, czyli zamawiający, słusznie przyznaje sobie prawo weryfikowania stosowania ustalonych reguł. Ten wniosek należy przenieść na szczegółowe postanowienia i zobowiązania, chyba w pierwszej kolejności natury pracowniczej. 

Cywilizowany rynek usług leśnych zaczyna się bowiem od cywilizowanych form zatrudnienia. Żeby je skutecznie wdrażać, należy regularnie sprawdzać informacje, które wynikają z dokumentów okazywanych przed podpisaniem umowy, tak aby nie pozostały one w kolejnych miesiącach czystą fikcją.

Kontrola ma szczególne znaczenie w przypadku punktowania kryteriów tzw. „samodzielnego wykonania” albo „obowiązku zatrudnienia”. Jeżeli nadleśnictwa nie będą weryfikowały kwestii pracowników, ich zgłoszeń do ZUS i utrzymania etatów, wymienione kryteria pozostaną bezużyteczne i niczego w branży leśnej nie zmienią.

Wątpliwości co do prawa pozyskiwania przez zamawiających dokumentów o zatrudnieniu należy włożyć między bajki. Jak bowiem inaczej należałoby pilnować kluczowych klauzul w podpisanej umowie? 

Analogiczne rozumowanie musimy przyjąć w odniesieniu chociażby do zagadnień bhp, które są mocno eksponowane we wzorach umów.

Tutaj także, aby zapisy nie pozostały wyłącznie teorią i aby statystyki wypadkowe w lasach malały, zamawiający musi mieć możliwości sprawdzania stosowania kwestii takich, jak choćby codzienne używanie środków ochrony indywidualnej.

Uważam to za odpowiedzialność Lasów Państwowych nie tylko o charakterze gospodarczym (czyli dla własnego dobra LP), ale także o charakterze społecznym, wobec nas wszystkich (czyli dla dobra ogółu). 

(...)

To jedynie fragment tekstu. Chcesz czytać całe teksty?  Zamów prenumeratę "Nowej Gazety Leśnej"!

WIĘCEJ